Liên đoàn Bóng chuyền Thế giới (FIVB) đã thay đổi định nghĩa về lỗi “che phát bóng”?

Trong mấy ngày qua, nhiều HLV, cầu thủ đã có nêu thắc mắc: “Gần đây, xem các trận đấu bóng chuyền quốc tế trên tivi, khi một đội nắm quyền phát bóng, các vận động viên ở hàng trên của họ không còn giơ hai tay lên cao để cố tình che bớt tầm quan sát của đối phương, điều tưởng chừng rất bình thường như lâu nay vẫn được phép thực hiện.

Trong mấy ngày qua, nhiều HLV, cầu thủ đã có nêu thắc mắc: “Gần đây, xem các trận đấu bóng chuyền quốc tế trên tivi, khi một đội nắm quyền phát bóng, các vận động viên ở hàng trên của họ không còn giơ hai tay lên cao để cố tình che bớt tầm quan sát của đối phương, điều tưởng chừng rất bình thường như lâu nay vẫn được phép thực hiện. Phải chăng có điều “Cấm” nào đó từ phía FIVB nhưng chưa được phổ biến tại VN?”

Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, Thể Thao đã liên hệ với TS Nguyễn Văn Hùng (Trưởng Bộ môn GDTC Trường Đại học Khoa học tự nhiên – Đại học Quốc gia TPHCM) – Chủ tịch Hội đồng Trọng tài Bóng chuyền VN, và đã được ông dành cho cuộc trao đổi ngắn nhằm phần nào giải tỏa những băn khoăn của số đông những người làm công tác chuyên môn.

Thưa ông, liệu có những sự thay đổi như một số HLV và VĐV đã phản ảnh về lỗi “Che phát bóng”?

- TS Nguyễn Văn Hùng: Trước hết, tôi xin được khẳng định, hiện chưa có tài liệu nào của FIVB hoặc Liên đoàn Bóng chuyền châu Á (AVC) nêu lên về những thay đổi này. Bởi như các bạn đều biết, cứ định kỳ 4 năm 1 lần, căn cứ vào sự phát triển của môn bóng chuyền trên toàn thế giới, đồng thời xuất phát từ mục đích làm tăng thêm sự hấp dẫn của môn thể thao này đối với công chúng, FIVB sẽ có những điều chỉnh, bổ sung, sửa đổi luật và được áp dụng cho 4 năm tiếp theo.

Hàng chắn của CLB Bangkok Glass.

Hiện nay, bóng chuyền thế giới vẫn đang áp dụng những phần bổ sung, điều chỉnh của Luật, giai đoạn 2013-2016 nên nếu có gì thay đổi, có lẽ cần phải chờ thêm… vài ba năm nữa.

Thế nhưng tại sao lại có những hiện tượng khá bất thường đã diễn ra trong những giải đấu quốc tế gần đây như bạn đọc phản ảnh, thưa ông?

- Tôi nghĩ chắc là có sự nhầm lẫn gì đấy của người xem. Bởi ở Điều 12- Phát bóng, đã quy định về “Hàng rào che phát bóng” như sau: Các VĐV của đội phát bóng không được làm hàng rào cá nhân hay tập thể để che đối phương quan sát VĐV phát bóng và đường bay của bóng (khoản 12.5.1); khi phát bóng, một VĐV hay một nhóm VĐV của đội phát bóng làm hàng rào che bằng cách vẫy tay, nhảy lên hoặc di chuyển ngang trong lúc đội thực hiện phát bóng hay đứng thành nhóm che khuất người phát bóng và đường bay của bóng (khoản 12.5.2).

Ông có thể phân tích cụ thể thêm…

- Việc xác định lỗi che phát bóng căn cứ vào một VĐV hay nhóm VĐV che VĐV phát bóng, hoặc che chắn phương mà đường bóng đi qua. Đặc biệt, việc có hành động nhằm gây xao lãng, mất tập trung cho đối phương, như giả vờ “vô tình” đi ngang đường bóng phát đi của đồng đội hay giơ hai tay lên cao tạo thành “làn sóng”, v.v…. cũng đều bị quy về lỗi này.

Thế nên việc VĐV ở hàng trên giơ hai tay lên cao khỏi đầu như thường thấy vẫn không bị phạt, thưa ông?

- Đúng vậy. Vấn đề được FIVB khuyến cáo bằng hình thức nhắc nhở lần đầu cho các “hàng rào” thuộc dạng này là: nhóm 3 người ở hàng trên nên đứng thành đội hình tam giác, đỉnh hướng về lưới hoặc ngược lại và hoàn toàn không cử động các cánh tay hay di chuyển qua lại khi đồng đội phát bóng sẽ được xem như hợp lệ, không phạm lỗi che phát bóng. Ngoài ra, nếu VĐV phát bóng thực hiện bằng động tác nhảy 1 hoặc 2 chân để phát; hay quan sát thấy đường bóng phát lên cao như hình ngọn nến để bay sang sân đối phương, thì đội hình còn lại dù có rơi vào những hành vi “che” nhưng trọng tài sẽ không bắt lỗi này.

Tuy nhiên, xin nói thêm rằng về cơ bản là như vậy nhưng tôi sẽ trao đổi lại với các trọng tài quốc tế khác của VN vừa mới làm nhiệm vụ ở một số giải bóng chuyền quốc tế, như Vô địch các CLB hay U17 nữ châu Á, xem có điều gì khác thường hay không và sớm thông tin cho mọi người nắm bắt.

Xin chân thành cảm ơn ông về cuộc trao đổi này.