Sổ tay bóng chuyền: PHÁT BÓNG

Trong bóng chuyền, người ta xếp một nhóm động tác có chung mục đích tấn công, bao gồm đập, chắn, phát bóng, tất nhiên còn có thể xếp quả bỏ nhỏ, dài để thêm thắt vào đó. Riêng quả phát bóng cũng cho ta nhiều suy nghĩ khi nhớ về các cầu thủ Việt Nam.

Trong bóng chuyền, người ta xếp một nhóm động tác có chung mục đích tấn công, bao gồm đập, chắn, phát bóng, tất nhiên còn có thể xếp quả bỏ nhỏ, dài để thêm thắt vào đó. Riêng quả phát bóng cũng cho ta nhiều suy nghĩ khi nhớ về các cầu thủ Việt Nam.

Cú phát bóng móc câu của cựu VĐV Trần Bích Khả (Bộ Tư Lệnh Thông Tin).

Trước đây, BCVN (miền Bắc) chỉ phổ biến vài kiểu phát: cao tay ngang vai, cao tay chính diện mà chưa ai nhảy phát có uy lực. Kiểu phát cao tay ngang vai có hai “thể” là mạnh và nhẹ. Mạnh mẽ thì tiêu biểu là ông Phạm Quang Tuyến, cố Phó chủ tịch VFV, tay chiêu và phát bóng theo kiểu ấy khá mạnh mẽ, bà con hay gọi vui là quai bóng và cũng còn khá nhiều người phát bóng kiểu ấy. Cũng từ quả phát kiểu này sau đó có cú đập móc câu rất hay mà nhiều người thực hiện cực kì uy lực như các ông Đào Hữu Uyển và Nguyễn Văn Tư, kể cả 2 nữ cầu thủ Trần Bích Khả (Bộ TLTT) và Nguyễn Thị Loan (BĐ Quảng Ninh) dù các chị không nhảy đánh như các anh.

Cú phát bay là rất đáng nói. Về vật lí, các vật thể tròn và rỗng ruột, nếu chịu tác động bằng một lực nào đó vào đúng tâm bóng và với tiết diện nhỏ nhất, trong khoảnh khắc sẽ khiến vật thể ấy bay theo quỹ đạo hình sin và đó cũng chính là đường bóng bay mà giới bóng chuyền sử dụng. Tôi cho rằng Đào Hữu Uyển phát bay nhất xưa nay.

Khi xưa, còn cú phát Triều Tiên hay có tên gọi là "vệ tinh", để chỉ quả phát bóng thật cao, người đỡ nhìn ngược lên đến mỏi mắt (!) và làm khó bước 1. Nhiều người sử dụng cú phát này, riêng anh Uyển có lần làm người xem rất vui: sau cú phát trước đưa bóng cao vút, lần sau đang đứng ngang sân ở vạch phát anh nhanh tay phải tung nhẹ trái bóng và dung cùi tay trái đánh trái bóng bay nhanh sang bên kia, làm đối phương giật mình khi bóng đã rớt xuống đất.

Nhà báo Nguyễn Lưu bên cạnh "Oanh tạc cơ" Ngô Văn Kiều.

Bây giờ đã khác, ít người phát bay nhưng nhiều người nhảy phát có uy lực, y như giới BC quốc tế vậy. Phái đẹp từng có Bùi Huệ nhảy phát uy lực, sau là Phạm Yến nhưng khi Yến chấn thương rồi sẽ không còn nhảy phát nữa. Nay Trần Thị Thanh Thúy, Dương Thị Hên (VTV BĐLA) đang rèn thứ võ này song còn non lắm, trong khi ấy bên Thái Lan rất nhiều nàng nhảy phát uy lực, điển hình nhất là 2 cô Onuma và Pleumjit.

Phái mày râu, BCVN có các VĐV nhảy phát như Bùi Huy Sơn và Duy Quang (Thể Công), Văn Kiều (S. KH), Từ Thanh Thuận (VL), Lê Bình Giang (Dầu khí-TC), Nguyễn Trường Giang (S. KH), Nguyễn Hoàng Thương và Trung Nam (Maseco) tuy họ chưa phát mạnh bằng Jirayu Raksakaewvà Wanchai.